HƯỚNG DẪN LÀM ĐỆM LÓT SINH HỌC CHO GÀ
I. LỢI ÍCH CỦA VIỆC SỬ DỤNG ĐỆM LÓT SINH HỌC:
1.1.Làm tiêu hết phân do đó mùi hôi thối, khí độc trong chuồng nuôi hầu như không
còn, tạo môi trường sống tốt không ô nhiễm. Vì vậy:
-Cải thiện môi trường sống cho người lao động
-Tạo cơ hội phát triển chăn nuôi ngay ở nơi dân cư đông đúc.
1.2.Sẽ không phải thay chất độn trong suốt quá trình nuôi do đó giãm tối đa nhân
công dọn chuồng và nguyên liệu làm chất độn.
1.3.Giảm rõ tỷ lệ mắc bệnh đặc biệt là bệnh tiêu chảy và bệnh hen. Giãm tỷ lệ chết
và loại (gà đẻ 5%, gà thịt 2%). Vì vậy giãm công và chi phí thuốc trong việc chữa trị
bệnh.
1.4.Tăng chất lượng đàn gà và chất lượng của sản phẩm:
Úm gà trên đệm lót gà con khỏe mạnh, đồng đều, ít bị bệnh và tăng trưởng tốt sau
này. Gà nuôi trên nền đệm lót không bị thối bàn chân, không bị què chân, lông tơi
mượt và sạch. Thịt chắc, thơm ngon, giãm tồn dư kháng sinh
1.5.Hạch toán kinh tế người chăn nuôi sẽ lợi:
-Môi trường không ô nhiễm.
-Giảm được công việc nặng nhọc trong việc thường xuyên thay chất độn.
-Chi phí chung sẽ ít hơn nên thu nhập tăng lên
II. KỸ THUẬT LÀM ĐỆM LÓT:
Nền chuồng bằng ciment hoặc gạch. Nếu chuồng làm mới thì nền bằng đất sẽ giãm
chi phí xây dựng.
2.1 Phương pháp làm đệm lót với nguyên liệu là trấu:
Sử dụng úm gà, nuôi gà thịt
Thực hiện làm đệm lót cho 30 -50 m
nền chuồng theo các bước sau:
Bước 1: Rải trấu lên toàn bộ nền chuồng dày 10cm, sau đó thả gà vào.
Bước 2: Sau 7-10 ngày đối với gà nuôi úm, 2-3 ngày đối với gà nuôi thịt, quan sát
trên bề mặt chuồng khi nào thấy phân rải kín, dùng cào cào sơ qua lớp mặt đệm
lót (cần quây gọn gà về 1 phía để tránh gây xáo trộn đàn gà).
Bước 3: Sau khi cào lớp mặt xong thì rắc đều chế phẩm men lên toàn bộ bề mặt chất
độn, tiếp tục dùng tay xoa trên bề mặt để men được phân tán đều khắp.
Cách làm chế phẩm men: 1 kg chế phẩm BALASA N0 -1 trộn đều với 5 -7 kg bột
bắp hoặc cám gạo, cho thêm 2,5 -3,2 lít nước sạch, xoa cho ẩm đều, cho vào túi hoặc
thùng và để chỗ ấm ủ trong 2 -3 ngày (mùa đông cần chúý giữ nhiệt độ ủ ấm, để
không làm giảm chất lượng đệm lót).
Cần phải làm chế phẩm men trước khi sử dụng 2 -3 ngày.
2.2 Phương pháp làm đệm lót với nguyên liệu là mùn cưa hoặc kết hợp với trấu:
Do mùn cưa có khả năng hút ẩm tốt nên chất độn mùn cưa hoặc kết hợp với trấu
thường áp dụng để nuôi vịt, ngan, thỏ (thải phân có nước nhiều) hoặc gà đẻ (thời
gian nuôi kéo dài).
Thực hiện làm đệm lót cho 30 -50 m
nền chuồng theo các bước sau:
Bước1: Rải lớp mùn cưa dày 15 cm lên nền chuồng (nếu kết hợp dùng trấu thì đầu
tiên rải 8 cm trấu, sau đó rải tiếp 7 cm mùn cưa).
Bước 2: Nếu mùn cưa khô, phun nước sạch đều lên trên lớp mùn cưa sao cho mùn
cưa có độ ẩm 20% ( dùng tay bốc một nắm mùn cưa, quan sát thấy hạt mùn cưa bị
thấm ẩm nhưng vẫn tơi rời là được). Thả gàvào nuôi.
Chú ý: phun nước như mưa và sau một lúc phải dùng tay xoa cho ẩm đều.
Bước 3: Giống như bước 2 làm đệm lót với nguyên liệu là trấu
Bước 4: Rắc đều chế phẩm men đã được chế lên toàn bộ bề mặt độn lót. Sau đó
dùng tay xoa trên mặt để men được phân tán đều khắp
Làm chế phẩm men như đã nêu trong phương pháp làm với nguyên liệu là trấu
2. 3 Làm đệm lót lên men để nuôi gà đẻ trên lồng tầng :
* Đối với chuồng nuôi đã có sẳn:
Do khoảng cách giữa đáy lồng với nền chuồng chỉ khoảng trên dưới 50 cm nên khó
thao tác vì vậy phải tiến hành lên men nguyên liệu làm đệm lót ở bên ngoài sau đó
mới đưa vào chuồng. Cụ thể như sau:
Chuẩn bị: Để làm cho 50 m
diện tích đệm lót chuồng
-Đem 1 kg BALASA N01 trộn 5 kg bột bắp và cám gạo cho vào thùng, thêm 180 lít
nước sạch, đậy kín để vào chỗ ấm trong 2 ngày sẽ được dịch lên men
- Trước khi làm lấy 5 kg bột ngô và cám gạo, sau đó lấy hơn 2,5 lít dịch lên men đã
làm ở trên cho thêm vào, xoa cho ẩm đều.
Cách lên men mùn cưa ở bên ngoài:
Bước 1: Rải lớp mùn cưa dày 10 cm lên nền.
Bước 2: Rắc đều 5 kg bột bắp và cám, xử lý men trên mặt chất độn.
Bước 3: Tưới đều dịch lên men và rắc đều bã còn lại lên trên mặt độn lót sau đó xoa
nhẹ lớp trên mặt.
Chú ý: Do mùn cưa khô cần thêm nước cho phù hợp.
Bước 4: Dùng bạt phủ kín. Sau vài ngày sờ thấy đệm lót ấm nóng là có thể sử dụng
được.
Hoàn thiện đệm lót lên men trong chuồng nuôi
Bước 1: Rải trấu hoặc mùn cưa lên nền chuồng đạt độ dầy 20 cm.
Bước 2: Rải đều 10cm mùn cưa đã được lên men ở bên ngoài lên trên mặt là được.
* Đối với chuồng làm mới
Nếu nơi nào đất cao có thể đào nền chuồng nơi thải phân xuống sâu 30 cm, sẽ làm
đệm lót ngay trong chuồng. Cách làm:
Bước 1: Rải trấu lên nền chuồng đạt độ dầy 20 cm. Sau đó rải tiếp 10 cm mùn cưa.
Bước 2: Rắc đều 5 kg bột bắp và cám, xử lý lên men lên mặt chất độn.
Bước 3: Tưới đều dịch lên men và rắc đều bã còn lại lên trên mặt độn, sau đó xoa
nhẹ lớp trên mặt.
Bước 4: Dùng bạt phủ kín. Sau vài ngày sờ thấy đệm lót ấm nóng là có thể sử dụng
được.
2.4 Trường hợp đặc biệt
Trường hợp sử dụng luôn chuồng úm gà để nuôi tiếp: Khi đạt đến 22 ngày
tuổi, sau khi cào cho tơi trên mặt đệm lót, rắc đều chế phẩm men đã được chế lên
toàn bộ bề mặt, sau đó dùng tay xoa trên mặt để men được phân tán đều khắp là
được.
III. SỬ DỤNG VÀ BẢO DƯỠNG:
- Phải chú ý làm tơi xốp bề mặt đệm lót: cứ sau 1-2 ngày cào trên bề mặt đệm
lót một lần để giúp cho đệm lót được tơi xốp, phân sẽ được phân hủy nhanh hơn.
Thời gian dài ngắn tùy thuộc vào mặt đệm lót bị nén chặt hay không và lượng phân
nhiều hay ít. Trong quá trình cào trên bề mặt đệm lót không được cào sâu xuống sát
nền chuồng
- Nuôi trong vài tuần nếu có mùi hơi hăng hắc thì xới tơi đệm lót, để cửa thông
thoáng, mùa nóng có thể dùng quạt gió. Trong trường hợp này gà vẫn sinh trưởng tốt,
khỏe mạnh
-Để đệm lót luôn luôn khô và tiêu hủy phân tốt thì có thể sau một thời gian cần phải
bảo dưỡng 1 lần (sau khi xới tơi trên mặt đệm lót thì rắc chế phẩm men, được chế
như ở phần trên, đều lên mặt).
Khi bảo dưỡng lúc trong chuồng có gà vào những ngày nóng, thường bố trí thời gian
để làm vào buổi chiều mát sẽ ít ảnh hưởng đến gà.
-Tránh để bị nước mưa hắt làm ướt đệm lót
-Khi nuôi gà trên nền đệm lót cần phải để ý khu vực máng uống, nếu thấy nước rớt
làm ướt đệm lót thì phải thay ngay bằng lớp trấu mới.
-Nuôi vịt cần chú ý không để vịt sau khi bơi ở ao hồ lên vào chuồng ngay.
- Khi phát hiện độn lót có mùi của khí NH
và thối nhẹ là tác dụng phân giải phân
chưa tốt cần phải xử lý kịp thời. Tùy từng nguyên nhân: do đệm lót ướt quá; đệm lót
bị nén không tơi xốp; men kém hoạt động… mà có cách xử lý phù hợp, nhưng chung
nhất là phải làm khô, xới tơi đệm lót và sau đó bổ sung chế phẩm men BALASA
N01 .
-Do nhiệt độ ở đệm lót luôn ấm nóng nên khi úm gà chỉ cần quây kín ở dưới khoảng
trên dưới 50cm còn phía trên phải để thoáng, đặc biệt trong mùa nóng
-Mùa nóng khi úm gà do đệm lót luôn luôn ấm vì vậy nên treo đèn cao hơn để tránh
nhiệt độ cao làm bốc hơi nước làm cho gà bị nhiễm lạnh - ẩm dễ bị bệnh.
IV. THỜI GIAN SỬ DỤNG:
Một đệm lót nền chuồng được xử lý tốt có thể kéo dài thời gian sử dụng từ 6 tháng
đến một năm hoặc có thể dài hơn. Thời gian sử dụng phụ thuộc vào các yếu tố sau:
Nguyên liệu dùng làm đệm lót:Dùng chất độn là mùn cưa tốt nhất. Có thể sử riêng
mùn cưa hoặc cả trấu và mùn cưa, nhưng cần chú ý là trấu được rải ở dưới còn mùn
cưa thường được rải ở lớp trên mặt.
Độ dầy độn lót:Nếu chất độn mỏng sẽ có thời gian sử dụng ngắn hơn so với chất độn
dầy
Chế độ bảo dưỡng: Đây là điều đặc biệt quan trọng cần phải chú ý
- Độn lót hoạtđộng tốt phải đảm bảo có độ tơi xốp cần thiết, cho nên sau vài
ngày cào trên bề mặt đệm lót một lần để giúp cho đệm lót được tơi xốp, phân sẽ được
phân hủy nhanh hơn.
-Tránh để bị nước mưa và nước ở máng uống làm ướt đệm lót .
- Định kì bảo dưỡng đệm lót
Chế độ nuôi dưỡng gà: Cần bổ sung men tiêu hóa trong thức ăn hoặc nước uống cho
gà hoặc dùng thức ăn lên men để chăn nuôi nhằm làm tăng năng lực tiêu hóa, giảm
lượng phân thải ra
V. CHÚ Ý TRONG VIỆC CHỐNG NÓNG:
Vấn đề tồn tại lớn nhất cần giải quy ết khi nuôi gà trên đệm lót lên men là việc chống
nóng trong mùa hè. Do đệm lót luôn sinh nhiệt nên ở các mùa có thời tiết mát lạnh thì
nuôi gà rất tốt hoặc ở tháng có nhiệt độ không quá nóng mà có biện pháp chống nóng
tốt cũng sẽ ảnh hưởng nhiều.
Vấn đề chống nóng cũng không đặt ra đối với úm gà và nuôi gà đẻ lồng tầng ở
chuồng kín. Bởi vì:
- Do gà con cần nhiệt độ chuồng nuôi cao nên làm đệm lót chuồng để úm gà sẽ có
được hiệu quả rất tốt ở tất cả các mùa trong năm.
- Nuôi gà đẻ lồng tầng ở chuồng kín cũng có thể duy trì đệm lót chuồng quanh năm,
gà không trực tiếp sống trên đệm lót.
Chống nóng trong mùa hè chủ yếu đối với gà nuôi thịt, gà đẻ trên nền chuồng láng xi
măng hoặc lát gạch. Cụ thể:
- Cần mở hết cửa cho thông thoáng, nếu cần phải dùng quạt hơi nước để thoát hơi
nóng và làm mát chuồng nuôi, tránh bị om nhiệt trong chuồng làm cho gà bị sỉu, có
thể bị chết.
- Trong trường hợp không có biện pháp chống nóng tốt thì trong vài tháng nóng nhất
có thể thực hiện nuôi trên đệm lót mỏng định kỳ thay mới. Chú ý: nếu nên chuồng là
đất nện thì cần lót ni lông để thu phân cho dễ và tránh nền bị nhiểm bẩn.