Kỹ Thuật chăn nuôi chim cút thương phẩm
Chim cút là loài vật nuôi dễ thích nghi, ít bệnh tật nên nuôi chim cút dễ chăm sóc hơn so với nuôi các loại gia cầm khác. Tuy nhiên để nuôi chim cút thương phẩm tốt, cần chú ý các kỹ thuật sau:
1. Chọn chim cút nuôi thương phẩm
Thông thường, nên lựa chọn khi con được khoảng 25 đến 30 ngày tuổi. Tiến hành chọn theo các bước sau:
- Chọn qua bố mẹ:
Người chăn nuôi cần ý thức cao và chọn mua chim cút từ những cơ sở sản xuất giống bố mẹ có uy tín và trách nhiệm, chẳng hạn Viện Chăn nuôi Quốc gia hay các trang trại quy mô lớn, mà chủ trang trại có nhiều kiến thức chuyên môn, kinh nghiệm. Đàn bố mẹ phải khỏe mạnh, không bị dịch bệnh, con giống không có dị tật, nhanh nhẹn, ăn khỏe... Đàn chim bố mẹ có tỷ lệ đẻ, tỷ lệ ấp nở, tỷ lệ nuôi sống cao, tăng trọng nhanh, ổn định và đồng đều... con trống và mái không đồng huyết.
Chim bố mẹ phải có nguồn gốc rõ ràng và không có quan hệ huyết thống, họ hàng thân thuộc để tránh đồng huyết, được nuôi tách riêng và ghép đôi giao phối khi thành thục.
Cút trống khỏe mạnh, nhanh nhẹn, lông da bóng mượt, thân hình gọn, đầu nhỏ, mỏ ngắn, cổ dài, ngực nở, lông ngực vàng, 25 ngày tuổi nặng 70 - 90g.
Cút mái có đầu thanh, cổ nhỏ, lông da bóng mượt, lông ngực có đốm trắng đen, xương chậu rộng, hậu môn nở, đỏ hồng và mềm mại... khối lượng lớn hơn cút trống. Chim phải trên 3 tháng tuổi mới cho phối giống, phối giống sớm quá sẽ làm cho đàn cút mau tàn.
- Chọn cá thể:
Chim con mới nở được chọn lọc theo các đặc điểm ngoại hình như sau: lông có màu đặc trưng của phẩm giống, đồng nhất, bông, xốp, mắt sáng, nhanh nhẹn, khối lượng chim cút mới nở lớn, cứng cáp, dáng đi vững vàng, phản xạ nhanh nhẹn; bụng thon, rốn kín.
Cần loại những cá thể có khuyết tật về ngoại hình như ủ rũ, khoèo chân, hở rốn, bụng to, vẹo mỏ, hậu môn dính phân, quá nhỏ, lông bết…
2. Chuẩn bị chuồng nuôi
Chăn nuôi chim cút thương phẩm có thể nuôi lồng hoặc quây nuôi nền.
- Chuồng lồng: Vật liệu để đóng lồng tùy điều kiện và vật liệu có sẵn có thể làm bằng gỗ, tre, nứa, kẽm hoặc sắt. Nếu nuôi nhiều thì nên làm chuồng bằng sắt để dễ vệ sinh và bền lâu. Mỗi chuồng nuôi cần đảm bảo kích thước 1 × 0,5 × 0,2m và thả nuôi với mật độ 20 -25 con/chuồng, khoảng 60 con/mét vuông. Lưới ngăn (bao xung quanh) sử dụng lưới ô vuông có mắt lỗ 1x1cm.
- Với chuồng nền thường sử dụng cót quây khi chưa sử dụng hết diện tích chuồng nuôi và sau đó nới dần quây ra đến khi sử dụng toàn bộ chuồng nuôi.
3. Lựa chọn thức ăn nuôi chim cút thương phẩm
Trong chăn nuôi chim cút thịt hiện nay, trên thị trường có rất nhiều loại thức ăn khác nhau để chúng ta có thể sử dụng. Tùy điều kiện cụ thể có thể lựa chọn các loại thức ăn phù hợp.
- Tận dụng nguyên liệu sẵn có ở địa phương như ngô, đậu tương,… khi mua thì phải mua lúc chưa nghiền để phát hiện được mọt, mốc.
- Thức ăn hỗn hợp: Hiện nay trên thị trường có rất nhiều nhà máy sản xuất thức ăn dành riêng cho chim cút ở các giai đoạn khác nhau. Bởi vậy chúng ta rất dễ dàng lựa chọn cám phù hợp và thuận tiện nhất hiện nay là thức ăn hỗn hợp hoàn chỉnh đã có đầy đủ và cân đối dinh dưỡng nên sử dụng để cho chim cút thịt ăn sẽ có tốc độ sinh trưởng nhanh.
4. Nuôi dưỡng, chăm sóc chim cút thương phẩm
- Để chim cút thịt sinh trưởng nhanh người ta thường cho ăn tự do.
- Đối với chim con nên cho ăn nhiều lần, đặc biệt là trong tuần đầu tiên nên cho ăn ít nhất 6 - 8 lần và mỗi lần nên cho ăn một ít để đảm bảo thức ăn luôn tươi mới, thơm ngon, hấp dẫn chim ăn nhiều hơn. Mỗi lần đổ thức ăn cho chim nên làm vệ sinh khay ăn. Đối với thức ăn cũ còn thừa trong máng, cần sử dụng sàng để loại phân và trấu ra ngoài để tận dụng thức ăn.
- Trong tuần thứ 2, giảm số lần cho ăn xuống còn 4 - 5 lần trong một ngày và dần thay thế khay ăn của chim con bằng các loại máng ăn. Cần 1 - 2 cm chiều dài máng ăn cho 1 chim.
- Có thể cung cấp thức ăn cho chim thịt như sau: 1 - 7 ngày cho ăn 6 - 8 lần /ngày; 8 - 14 ngày cho ăn 4 - 5 lần/ngày; 15 - 21 ngày cho ăn 3 - 4 lần/ngày; 22 - kết thúc cho ăn 2 - 3 lần/ngày.
- Trong quá trình nuôi cũng cần lưu ý với những trường hợp còn lại thức ăn trong máng thì cần loại bỏ thức ăn bị bẩn sau đó rải lên trên để cho ăn vào lần tiếp theo. Nhưng cũng cần lượng thức ăn dựa vào khẩu phần để tránh việc thừa thức ăn dê bị hỏng đồng thời cũng tránh hiện tượng thiếu thức ăn làm cho chim cút đói
- Phương pháp cho chim thịt ăn vào mùa hè: Trong mùa hè chim có thể bị chết đột ngột sau khi ăn khoảng 15 - 30 phút. Chim càng sinh trưởng nhanh, ăn càng khoẻ thì nguy cơ chết nóng sau bữa ăn càng cao. Ngoài các biện pháp khắc phục thông thường như sử dụng quạt chống nóng, tăng diện tích chuồng nuôi, sử dụng hệ thống làm mát… thì điều quan trọng là hạn chế không cho chim ăn quá nhiều vào thời điểm nóng bức. Nên cho ăn vào lúc trời dịu mát (sáng sớm, chiều tối hoặc ban đêm). Điều này sẽ làm giảm số lượng chim chết nóng. Khi sử dụng phương pháp này cần phải đảm bảo đủ số lượng máng ăn.
5. Phòng bệnh cho chim cút
Chim cút có một số bệnh giống các loài gia cầm khác như bệnh cúm, bệnh Gumboro, bệnh tụ huyết trùng, bệnh cầu trùng, bệnh giun đũa, bệnh trúng độc nấm mốc trong thức ăn, bệnh thiếu khoáng và vitamin,… do đó, cần tiêm phòng và ngừa bệnh trên đàn chim cút.
Cần mua chim giống tại các cơ sở có uy tín và phải vệ sinh chuồng trại thường xuyên, đều đặn. Trong trường hợp người nuôi phát hiện những chim cút có biểu hiện lạ, bất thường cần lập tức nuôi cách ly, theo dõi để tránh lây lan ra cả đàn.
Vệ sinh chuồng trại thường xuyên là cần thiết giúp tăng sức đề kháng cho chim cút một cách tự nhiên và hiệu quả nhất, hạn chế thuốc kháng sinh. Vệ sinh chuồng trại sạch sẽ, thoáng mát, mỗi tuần phun xịt thuốc khử trùng 2 lần, thu gom phân cút 3 lần/tuần. Đặc biệt chú ý vệ sinh máng ăn, máng uống thường xuyên. Đề phòng mèo chuột./.