Những điều cần biết về thức ăn nuôi heo

2. Tác dụng của chất bột đường trong thức ăn của heo là gì?

Chất bột đường rất cần thiết cho sự sinh trưởng của heo. Thức ăn nuôi heo mà thiếu chất bột đường trầm trọng heo sẽ không được cung cấp đủ nhiệt lượng và nhiệt năng, từ đó dẫn đến việc heo con, heo lứa thường mắc chứng cảm lạnh, cơ thể suy nhược, sức đề kháng yếu nên dễ mắc nhiều thứ tật bệnh. Heo mẹ ăn thiếu chất bột đường sẽ bị chứng viêm vú do cơ thể không đồng hoá được chất đạm để tạo sữa …

3. Những thức ăn thuộc nhóm chất bột đường gồm có những gì?

• *Gạo, tấm gạo: Gạo, tốt nhất là gạo lứt và tấm gạo chứa trên 71% chất vột đường nên nấu chí cho heo ăn rất tốt.
• *Cám gạo: Cám gạo có 2 loại: cám to và cám nhuyễn. Cám to có chứa nhiều vỏ trấu nên tỷ lệ chất bột đường thấp, riêng loại cám nhuyễn chứa trên 53% chất bột đường, vì vậy cho heo ăn thường xuyên nhiều chất bổ dưỡng. Loại cám cũ đã hôi dầu, ôi mốc không nên cho heo ăn, đã mất chất dinh dưỡng còn bị ngộ độc nữa.
• *Bột bắp vàng: Bắp nuôi heo nên xay thành bột nấu chín mới cho heo ăn. Trong bột bắp chứa đến 74% chất bột đường và nhiều vitamine A, B1, B2. Bắp được coi là thức ăn chính để nuôi heo vì giàu năng lượng và nhiệt lượng. Giá bắp lại rẻ hơn giá gạo lứt và được trồng quanh năm khắp cả nước.
• *Khoai lang: Khoai lang cũng được trồng nhiều và bán với giá rẻ. Khoai lang có thể cho heo ăn sống hoặc phơi khô dự trữ cho ăn dần. Trong khoai lang xắt lát phơi khô chứa đến 81,27% chất bột đường. Có điều không nên xem đây là thức ăn chính để nuôi heo vì các thành phần đạm và chất béo chưa trong khoai lang rất thấp.
• *Khoai mì (sắn): Nên nuôi heo bằng khoai mì xắt lắt phơi khô (chứa 73,56% chất bột đường). Nêu nấu chín khoai mì khô rồi trộn chung với các thức ăn khác cho heo ăn rất tốt. Khoai mì tươi, nhất là phần vỏ bên ngoài chứa rất nhiều độc tố, muốn cho heo ăn phải ngâm vào nước nhiều ngày, mỗi ngày thay nước mới nhiều lần mới xả hết chất độc. Cũng như khoai lang, khoai mì chỉ chứa nhiều chất bột đường, các thành phần khác rất thấp nên không thể xem đây là thức ăn chính nuôi heo.

4. Tác dụng của chất đạm trong thức ăn của heo là gì?

Trong khẩu phần ăn hàng ngày của heo, chất đạm đóng vai trò rất quan trọng, nên không thể thiếu được. Nếu thức ăn thiếu chất đạm, các tế bào của tất cả các cơ quan trong cơ thể heo sẽ không được nuôi dưỡng và tu bổ đúng mức nên cơ thể heo suy yếu dần, dẫn đến ốm đau rồi chết. Chất đạm do thực phẩm cung cấp cho heo hàng ngày đã góp phần tạo ra xương, thịt, da, lông, máu huyết nhờ đó mà heo sinh trưởng tốt và tăng trọng nhanh. Nên nuôi heo với hai nguồn đạm là đạm động vật và đạm thực vật.

5. Những thức ăn nào thuộc nhóm đạm động vật?

Đạm động vật dùng nuôi heo được lấy từ cá, thịt dưới dạng bột, gọi là bột cá, bột thịt và sữa bột.

• *Bột cá: Trong khẩu phần ăn hàng ngày của heo, bột cá chiếm từ 5 đến 8 phần trăm. Bột cá dùng để nuôi heo là bột cá lạt, được làm ra từ các loại cá tạp, sau khi phơi nhiều nắng hoặc sấy khô rồi xay nhỏ thành bột. Trong bột cá có chứa đến 51,13% đạm và còn nhiều chất dinh dưỡng khác nữa, trong đó có vitamine B2, nên được coi là thức ăn có nhiều dinh dưỡng giúp heo phát triển tốt. Tuy vậy, không nên cho heo ăn bột cá quá liều lượng cho phép. Nên nuôi heo với loại bột ca còn mới, còn dậy mùi thơm, và đổ bỏ loại bột cá đã quá cũ, bốc mùi khó ngửi. Heo thịt sắp xuất chuồng nên ngưng cho ăn bột cá vài ngày để thịt không bị tanh mùi cá.
• *Bột thịt: Bột thịt chứa 59,04% đạm chất khoáng và sinh tố nên dùng nuôi heo rất tốt. Bột thịt được làm ra từ các phế phẩm của lò mổ heo, bò … sau khi được rửa sạch, phơi sấy khô và xay thành bột.
• *Bột sữa: Bột sữa hay sữa bột là loại sữa đã được lấy hết chất béo (kem) dùng để nuôi heo con. Trong sữa bột có chứa đến 31 phần trăm đạm, ngoài ra còn có sinh tố và khoáng chất. Heo con được ăn sữa bột sẽ tăng trọng nhanh, trơn da mướt lông. Trong nhóm đạm động vật vừa kể, sữa bột có giá cao hơn cả.

6. Những thức ăn nào thuộc nhóm đạm thực vật?

Đạm thực vật có nhiều trong khô bánh dầu, trong đậu xanh, đậu nành, và có số lượng vừa phải trong gạo, tấm gạo, cám, bắp …

• *Bánh đậu phộng: Bánh dầu phộng là xác hột đậu phộng đã được ép gần hết phần dầu, nhưng tỷ lệ đạm còn lại cũng khá cao, trên 35%. Bánh dầu phộng còn mới có mùi vị thơm ngon nên heo thích ăn. Nếu bảo quản không tốt hoặc để lâu ngày bột mốc meo thì nên loại bỏ, cho heo dễ bị ngộ độc. Khô bánh dầu đã bị mốc chỉ để làm phân bón mà thôi.
• *Bánh dầu dừa: Bánh dầu dừa là phần xác của cơm dừa khô đã được ép gần hết phần dầu. Trong bánh dầu dừa chứa khoảng 18% đạm, hơn 6 phần trăm chất béo và khá nhiều chất xơ (10 – 20%). Nuôi heo chỉ với nguồn đạm bánh dầu dừa thôi không đủ, mà cần pha trộn thêm bánh dầu phộng với bột cá, bột thịt mới đủ chất dinh dưỡng mới giúp heo sinh trưởng tốt.
• *Đậu xanh: Đậu xanh thương phẩm có giá cao, nên nuôi heo dùng mày đậu xanh thế vào. Trong mày đậu xanh có chứa 14,20% đạm, có nhiều chất béo (13,24%) nên nuôi heo rất tốt.
• *Đậu nành: Đậu nành nguyện hột giá đắt nên nuôi heo không lợi, mặc dầu tỷ lệ đạm chiếm khác cao (trên 33%). Nuôi heo bằng xác đậu nành chỉ chứa 16,22% chất đạm nhưng rẻ tiền. Đây được coi là thức ăn bổ túc đạm cho thức ăn căn bản nuôi heo, vì vậy cần thêm bột cá, bột thịt, cám, khoáng và vitamine mới đủ chất bổ dưỡng.

7. Tác dụng của chất béo trong thực phẩm của heo là gì?

Cũng như chất bột đường, tác dụng của chất béo trong thực phẩm nuôi heo là cung cấp nhiệt lượng và nhiệt năng giúp heo sống sởn sơ và mập mạnh. Thế nhưng không nên cho heo ăn nhiều chất béo, nhất là heo thịt, vì nếu dư dùng heo sẽ mập mỡ và có thể bị bệnh tiêu chảy.

8. Những thức ăn gì của heo chứa nhiều chất béo?

Tỷ lệ chất béo trong mày đậu xanh là 13,24%. Bánh dầu phộng chứa 12,40% chất béo. Cám nhuyễn: 10,27%. Bột thịt: 9,26%. Bột cá: 7,2%. Bánh dầu dừa: 6,10%. Trong bột bắp, tấm gạo chất béo chỉ đạt dưới 4% mà thôi.